Cari Hesap Nedir? Cari Hesap Takibi Nasıl Yapılır?

Pek çok şirket için cari hesap nedir ve nasıl takip edilir gibi sorular genellikle muhasebe birimini ilgilendirir. Oysa ticari faaliyetler yürüten herkesin bu konular hakkında bilgi sahibi olması önemlidir. Şahıs ya da şirketlerin cari hesaplar ile çalışması, başta işlem ücretlerinden tasarruf etmek üzere pek çok avantajı beraberinde getirir. Peki cari hesap nedir ve cari hesap takibi nasıl yapılır? Sizler için bu konu hakkında kapsamlı bir rehber hazırlamaya çalıştım…
 

Cari Hesap Nedir?

Türk Lirası ya da döviz cinsinden açılabilen cari hesapları hem gerçek kişiler(şahıs şirketi) hem de tüzel kişiler(limited şirket , anonim şirket) kullanabilir. Herhangi bir faiz ya da kar getirisi olmayan cari hesaplarda bulunan para istenilen zamanda kısmi olarak ya da tamamen çekilebilir. Gerçek kişilerin ya da tüzel kişilerin müşterileri ya da tedarikçileri ile gerçekleştirdikleri işlemlerin tamamı bu hesapta toplanır. Ayrıca cari hesap kavramının Ticaret Kanunu üzerinde yapılmış olan tanımı şu şekildedir: “Kişilerin ya da kurumların karşılıklı olarak hizmet ya da ürünlerden kaynaklanan alacaklarının ayrı ayrı hesaplanması yerine, ortak bir anlaşma üzerine tek bir hesapta yürüttükleri hesaptır.” Cari hesaplar sayesinde işlemlerin tamamıyla tek tek uğraşmak gerekmez ve tüm işlemler tek ve güvenli bir hesaptan takip edilir.

 

Bir diğer yandan sürekli olarak iş yapan kişi ve kurumlar her ödeme için ayrı bir işlem ücreti ödemek zorunda kalmaz. Tüm alacak ve ödeme işlemleri cari hesaba aktarılır. Bu şekilde süreç de hızlandırılmış olur. Alacak ve verecek ilişkisi olan tüm kişi ve kurumların açtıkları cari hesap ortaktır. Bu kavramı şu şekilde bir örnekle açıklayabiliriz: Temizlik malzemeleri alanında iş yapan A firması ile B firması aralarında ortak bir hesap açar. A firması ihtiyaç duyduğu tüm temizlik ürünlerini B firmasından düzenli olarak alır. Fakat her bir alım için ayrı ayrı ödeme gerçekleştirmez. Ödemeler haftalık, aylık ya da iki firma arasında belirlenmiş olan periyodik dönemlerde toplu olarak yapılır. Firmaların her biri tüm işlemleri kendi cari hesaplarına kaydeder ve bu şekilde takibini yapabilir.

 

Bu noktaya kadar cari hesap nedir sorusuna cevap vermeye çalıştık. Şimdi de cari hesap ile ilgili bilinmesi gereken kavramlara göz atalım…
 

Cari Hesap İle İlgili Bilinmesi Gereken Kavramlar

Cari hesap denildiği zaman karşımıza pek çok farklı kavram çıkıyor. Bu kavramlardan öne çıkanları şu şekilde: Cari hesap sözleşmesi, cari dönem, cari hesap borcu, cari bakiye, cari kod ve cari oran. Bu kavramların detaylarına geçmeden önce şunu da hatırlatmakta fayda var: Eğer gerçek kişi ya da tüzel kişi olarak bir cari hesap açmak isterseniz, hem hesabın açılması hem de hesap takibinin yapılması konusunda bir mali müşavir ile çalışmak gerekir. Eğer siz de cari hesap hakkında detaylı bilgi sahibi olmak ya da cari hesap takibi yaptırmak isterseniz, hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz…

 

Şimdi hep birlikte cari hesapla ilgili olarak bilinmesi gereken kavramlara göz atalım…
 

Cari Hesap Sözleşmesi

Eğer iki kişi ya da iki kurum sürekli olarak ticari ilişki halinde ise, karşılıklı olarak bir cari hesap sözleşmesi imzalayabilirler. Bu sözleşme ile alacak ve vereceklerin tek tek tahsil edilmesinden vazgeçilir ve tüm işlemler tek bir hesaptan yürütülür. Bu sözleşme ile açılan ortak hesaba tüm kalemler işlenir ve karşılıklı olarak takibi yapılır. Ayrıca sözleşmenin hukuki bağlayıcılığı da vardır. Cari hesabın açık hesap ile arasındaki tek fark kaydedilen alacak kalemlerinin bir sonraki dönemin borç bakiyesinden düşülmesidir.
 

Cari Dönem

İki kişi ya da kurum arasındaki cari hesap sözleşmesinin kapsadığı zaman aralığı cari dönem olarak adlandırılır. Söz konusu cari dönem haftalık, aylık ya da yıllık olabilir. Fakat her zaman hafta, ay ya da yıl olarak değil, özel aralıkların belirlendiği cari dönemler de oluşturulabilir.
 

Cari Hesap Borcu

Cari hesap üzerinde alacak ve verecekler belirlendikten sonra, cari dönem sonucu oluşan alacak değeri cari borç olarak adlandırılır. Ticari ilişkinin yönü, alacak değerinin hangi taraf için cari borç olduğu durumunu değiştirebilir. Örneğin bir tedarikçi firma inşaat firmasına 6000 adet tuğla sattığı zaman bu tuğlalarda doğan alacak cari borç olarak kaydedilir. Söz konusu borcun cari hesap sözleşmesinde belirtilen tarihlerde ve belirtilen şekilde ödenmesi gerekir.

 

Hem cari hesap nedir sorusunun cevabını detaylandırmak, hem de cari hesap borcunun ödenmediği durumlarda ne yapılması gerektiğini öğrenmek isterseniz, hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz.
 

Cari Bakiye

Cari hesap üzerinde yer alan fakat henüz nakit olarak ödenmemiş değer cari bakiye olarak adlandırılır. Mevcut cari bakiyenin ödenmesi gereken tarih cari hesap sözleşmesinde belirlenmiştir. Yukarıda vermiş olduğumuz örnek üzerinden değerlendirecek olursak; 6000 adet tuğlanın henüz alınmamış olan ödemesi cari bakiyedir.
 

Cari Oran

Bir şirketin dönen varlıklarının tamamının kısa vadeli borçları karşılama oranı cari oran olarak adlandırılır. Dönen varlıklar kısa vadeli yatırımlar, duran varlıklar da uzun vadeli yatırımlar olarak adlandırılır. Cari oran değeri 1’in altında olursa, dönen varlıklar kısa vadeli borçları karşılamıyor demektir. Bu değerin 2 olması demek, her 1000 TL’lik borç için 2000 TL’lik dönen varlığın olması anlamına gelir.

İlgili İçerik: Şirket Türleri ve Özellikleri Nelerdir? Hangi Şirketi Kurmalıyım?

 

Cari Hesap Takibi Nasıl Yapılır?

Cari hesap yönetimi sırasında sadece geçmiş tahsilat ve ödeme bilgilerinden değil, aynı zamanda güncel finansal verilerden de yararlanılmalıdır. Bu hesapların yönetimi bu şekilde çok daha etkili olarak gerçekleştirilebilir. Cari hesaplarda borç ile alacak arasındaki fark cari bakiyeyi gösterir. Yani cari hesap takibi yapılarak hangi tarafın borçlu ya da hangi tarafında alacaklı olduğu tespit edilebilir. Cari hesap takibi aynı zamanda hesapta bulunan tüm hareketlerin kayıt altına alınması, ödemelerin ve hizmetlerin belgelenmesi anlamına gelir.

 

Cari hesap takibi sırasında tarafların ikisi de şirket olabilir. Fakat bir tarafın şahıs, diğer tarafın şirket olması da mümkündür. Alacak ve verecek ilişkileri her cari dönemde farklılık gösterebilir. Bu yüzden cari hesap takibinin düzenli olarak yapılması büyük önem taşır. Gelecek vadeleri görebilmek ve ödemeleri ya da alacakları planlayabilmek için güncel cari hesap takibi cari hesap belgeleri üzerinden gerçekleştirilir. Bu belgeler banka havale makbuzlarını, faturaları, para makbuzlarını, dekontları, çek ve senetleri kapsar. Söz konusu cari hesap takibi genellikle şirketlerin muhasebe departmanları tarafından gerçekleştirilir.

 

Eğer şirketiniz içinde bir muhasebe departmanı bulunmuyorsa ya da işlemlerinizi şahıs olarak gerçekleştiriyorsanız, cari hesap takibi konusunda profesyonel destek almak önemlidir. Örneğin cari hesap nedir ve cari oran nasıl hesaplanır gibi sorulara sağlıklı bir cevap almak için de benzer bir desteğe ihtiyacınız olabilir. Bir gerçek kişi ya da şirket olarak cari hesap takibi yapmak için size profesyonel destek sağlayacak kişi bir mali müşavir olmalıdır.

 

Bu makalede cari hesap nedir ve benzeri sorulara cevap vermeye çalıştık. Siz de aklınıza takılan tüm sorular için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

 

UYARI: Bu İnternet Sitesi içeriğinde yer alan makale ve yazılar Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Burak Bayraktar’a ait olup 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır. Kaynak göstermeden kullanılamaz.