Freelance Vergi Süreci | Freelancer Şirket Kurmak Zorunda Mı?

Freelance çalışanlar arasında vergi ödeme zorunluluğu olup olmadığı ile ilgili ya da vergilerin nasıl ödeneceği ile ilgili bir kafa karışıklığı mevcut. Nitekim freelance çalışanların vergi ödeme süreçleri ile ilgili konular kanunlarca belirlenmiş durumda. Dolayısıyla bir freelance çalışanın bunları bilmesi, herhangi bir sorun ile karşılaşmamak adına da büyük önem taşıyor. Peki freelance vergi süreci nasıl işliyor? Freelance çalışanlar şirket kurmak zorunda mı? Tüm bu soruların cevaplarına hep birlikte bakalım…

 

Freelance Vergi Süreci

 

Freelance çalışmalar süreklilik arz ettiği için Freelancerlar tabiki şahıs şirketi ya da sermaye şirketi kurmak zorunda. Toplum içerisinde freelance çalışmanın vergiye tabi olmadığına dair doğru olmayan bir bakış açısı var. Aslında kişiler ya da kurumlar yaptıkları işten gelir elde ettikleri sürece, bu gelir üzerinden vergi ödemekle yükümlüdür. Türkiye’de freelance vergi süreci normalden biraz daha farklı şekilde ilerliyor. Örneğin bir freelance işin doğru şekilde vergilendirilmesi için öncelikle verilen hizmetin hangi tür kazanca dahil olduğunun tespit edilmesi gerekiyor. Adı üstünde Freelance olarak verilen hizmet arızi kazanca ya da serbest meslek kazancına dahil olabilir. Verilen hizmetlerin arızi kazançlara ve serbest meslek kazançlarına dahil olduğu durumlar şu şekilde değerlendirilebilir:

 

Serbest meslek kazancı olarak değerlendirilecek durumlar (Gelir Vergisi Kanunu Madde 65);

 

• Verilen hizmetin belirli bir sermayeden ziyade daha çok bir mesleki bilgiye ya da uzmanlığa dayanması,
• Verilen hizmetin bağımsız bir şekilde icra edilmesi,
• Faaliyetin devamlılık arz etmesi,
• Tahkim işleri karşılığında hakemler tarafından alınan bedeller,
• Serbest meslek faaliyetlerinin adi komandit, adi ya da kolektif şirketler tarafından gerçekleştirilmesi,
• Kendisi doğrudan serbest meslek tanımına uymayan fakat serbest meslek faaliyetleri gerçekleştiren kişileri bir araya getirerek bir topluluk kuran, bu kişilere sermaye sağlayarak elde edilen serbest meslek kazancından pay alan kişi ya da kurumlar,
• Telif haklarının sahipliği elinde bulunan ya da kanuni mirasçıları tarafından elde edilen gelirler.

 

Arızi kazanç olarak değerlendirilecek durumlar (Gelir Vergisi Kanunu Madde 82);

 

• Arızi olarak gerçekleştirilen ticari faaliyetten elde edilmiş olan kazançlar,
• Ticari ya da zirai işletmelerin faaliyetlerinin durdurulması, serbest meslek faaliyetlerinin durdurulması, bırakılması ya da başlamaması sebebiyle ihale ya da artırma ve eksilmelere katılım gösterilmemesi karşılığında elde edilmiş olan hasılat,
• Herhangi bir gayrimenkulün boşaltılması ya da kiracılık haklarının devredilmesi gibi durumlarda alınan tazminatlar,
• Arızi olarak gerçekleştirilen serbest meslek faaliyetleri karşılığında elde edilmiş olan hasılat,
• Gerçek usulde vergiye tabi bulunan mükelleflerin bıraktıkları işler üzerinden sonradan elde ettikleri kazançlar.

 

Bir freelance çalışanın hangi kazanç türüne dahil olduğu tespit edildikten sonra açılış sürecindeki işlemler buna göre yönlendirilir.

Yıllar bazında arızi kazanç sınırlarını aşağıdaki listede görebilirsiniz.


Yıllık Arızi Kazanç İstisna Tutarları:

2022               58.000 TL
2021               43.000 TL
2020               40.000 TL
2019               33.000 TL
2018               26.000 TL




 

Freelance Çalışanlar Fatura Kesebilir Mi?

 

 

 

Freelance çalışanlar için en çok tartışılan konular arasında belge düzenleme(fatura, e-smm vb..) ve vergi ödeme zorunluluğunun olup olmaması yer alıyor. Yasalara göre freelance çalışan olsanız bile, haksız kazanç sahibi durumuna düşmemek ve mahkemede gerekli savunmayı yapabilmek için müşterilerinize belge düzenlemeniz gerekiyor. Ayrıca, home-office çalışma standartlarında düzenli olarak yapılan işler freelance olarak geçmiyor ve bu durum freelance vergi ödemelerini yükümlülük haline getiriyor. Özetle bu tip düzenli kazançlarınız üzerinden belge düzenlemek ve gelir vergisi, kurumlar vergisi ödemek ile yükümlüsünüz. Ek olarak belge düzenlediğinizde kendinizi hukuk karşısında savunabilir ve yasal gelir elde edersiniz.

 

Serbest çalışanlar için serbest meslek makbuzu düzenlemenin önemi büyük. Çünkü ülkemizde gelir sağlayan her vatandaşın vergi ödeme yükümlülüğü bulunuyor. Gelir Vergisi Kanunu’na göre freelance çalışmalardan elde edilen kazançlar, serbest meslek kazancına dahil ediliyor. Serbest meslek çalışanları ise freelance vergi sürecinde kazançlarını belgelendirmek için birkaç farklı yöntem kullanma hakkına sahip. Bu yöntemler şu şekilde sıralanıyor:

 

Serbest Melsek Makbuzu

 

Freelance kazançları vergilendirmede tercih edilen seçeneklerden ilki, şahıs şirketi kurarak  serbest meslek makbuzu düzenlemek. Bu yöntemle freelance çalışanlar kendi makbuzlarını düzenleme avantajını elde ediyor ve serbest meslek erbabı olarak şahıs şirketi üzerinden vergi beyanında bulunabiliyor. Yani şahıs şirketi açtığınız zaman serbest meslek makbuzu düzenleyebiliyor ve şahıs şirketine uygulanan gelir vergisi dilimlerine göre vergilendiriliyorsunuz. Bu aşamada uygulanan oranlar ise şu şekilde belirleniyor:

 

- 32.000 TL'ye kadar yüzde 15

- 70.000 TL'nin 32.000 TL'si için 4.800 TL, fazlası yüzde 20

- 170.000 TL'nin 70.000 TL'si için 12.400 TL (ücret gelirlerinde 250.000 TL'nin 70.000 TL'si için 12.400 TL), fazlası yüzde 27

- 880.000 TL'nin 170.000 TL'si için 39.400 TL (ücret gelirlerinde 880.000 TL'nin 250.000 TL'si için 61.000 TL), fazlası yüzde 35

- 880.000 TL'den fazlasının 880.000 TL'si için 287.900 TL (ücret gelirlerinde 880.000 TL'den fazlasının 880.000 TL'si için 281.500 TL), fazlası yüzde 40.

 

Gider Pusulası

Faturalandırma sürecinde kullanılan bir diğer yöntem de karşı tarafın size gider pusulası hazırlaması. Ancak gider pusulası sadece belirli durumları kapsayan bir seçenek. Tek seferlik yapılan ve sürekliliği olmayan, 2022 itibariyle 58.000 TL’den az olarak belirlenen kazançlar “arızi kazanç” olarak adlandırılıyor. Özellikle bu tip kazançlarda gider pusulası hazırlanarak freelance vergi gerekliliklerini yerine getirmek mümkün oluyor. Freelance çalışanlar tek kereye mahsus olan bir iş aldıklarında ve bu işin ederi 58.000 TL’den az olduğunda gider pusulasından faydalanma imkanı yakalıyor. Dolayısıyla bu sistemle gelir vergisi ödemeleri yapılabiliyor.

 

Gider pusulası hazırlama aşamasında GVK Madde 94 ‘e istinaden icra edilen serbest meslek türüne göre %10 ve %20 arasında stopaj oranı uygulanıyor. 1 yıl içinde birden fazla gider pusulası düzenlendiğinde yapılan iş sürekli iş sınıfına giriyor. Bu durumda adına gider pusulası düzenlenen serbest çalışanda bordro zorunluluğu ya da şahıs şirketi kurma zorunluluğu aranıyor.

Bu süreçte bir mali müşavir ile çalışmak size büyük katkı sağlar. Siz de freelance vergi süreci ile ilgili detaylı bilgi almak ve çok daha fazlası için hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. 



UYARI: Bu İnternet Sitesi içeriğinde yer alan makale ve yazılar Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Burak Bayraktar’a ait olup 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır. Kaynak göstermeden kullanılamaz.