Eğer çalışan ve işveren gibi taraflar arasında yapılmış olan bir anlaşma varsa ve bu anlaşmanın şartlarına uyulmamışsa bir takım tazminat hakları doğabilir. Sık karşımıza çıkan tazminat türleri ihbar tazminatı ve kıdem tazminatıdır. Peki belirsiz iş sözleşmesine uyulmadığı durumlarda ortaya çıkan ihbar tazminatı nedir ve ihbar tazminatı hesaplama işlemi nasıl yapılır? Bu konudaki tüm merak edilenleri ve ihbar tazminatı hesaplama yöntemlerini açıklamaya çalıştım…
İhbar Tazminatı Nedir?
Kanun kapsamında tanınmış bir hak olan ihbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmesi yapan tarafların fesih hakkını ihbar sürelerine uymadan kullanmaları durumunda, söz konusu sürelere uymayan işveren ya da çalışan tarafından ödenen tazminattır. İhbar tazminatının belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren ya da çalışan tarafından bildirim süresine ait ücret tutarında ödenmesi, İş Kanunu’nun 17/4 maddesinde belirtilmiştir.
İhbar tazminatının ödenmesi için ihbar süresi hesaplanırken yemek ya da yol yardımı gibi sosyal haklar da brüt ücrete dahil edilir. Dahil edilen yol ya da yemek yardımının ayni olarak mı yoksa nakdi olarak mı yapıldığına bakılmaz. Yani tazminat hesabına dahil edilen yemek ücretinin nakit olarak verilmiş olması, yemek kartı ile ödenmiş olması ya da yemeğin iş yerinde çıkıyor olması fark etmez. İhbar tazminatından yalnızca gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılabilir. Ayrıca fesih bildirimlerinin yazılı bir şekilde yapılması ve bu bildirim içerisinde fesih sebebinin kesin bir şekilde belirtilmiş olması gerekir.
İhbar Süresi Ne Kadar?
İhbar süresi önel süreleri olarak da adlandırılır ve bu süre ile ilgili esaslar İş Kanunu’nun 17. maddesinde belirtilmiştir. Dolayısıyla belirsiz süreli iş sözleşmesi fesih edilmeden önce taraflardan her birinin ihbar süresi kadar zamanı birbirlerine tanımaları gerekir. Kanunla belirlenmiş olan süreler şu şekildedir:
- Çalışma süresi 6 aydan az olan işçiler için 2 hafta,
- Çalışma süresi 6 ay ila 1,5 yıl arasında olan işçiler için 4 hafta,
- Çalışma süresi 1,5 yıl ila 3 yıl arasında olan işçiler için 6 hafta,
- Çalışma süresi 3 yıldan fazla olan işçiler için 8 hafta.
Söz konusu çalışma süreleri ihbar süresi hesaplama işlemleri konusunda belirleyicidir. Bu süre, taraflardan birinin bildirim yapması ile birlikte başlar. Yani bir işçinin 5 ay süreyle çalıştıysa ve belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshi için beyanda bulunduysa, bu beyanın işverene ulaştığı andan itibaren işverenin 2 haftalık bir ihbar süresi bulunur.
İhbar Süresinin Uzatılması Mümkün Müdür?
İhbar süreleri kanunda belirtildiği şekilde uygulanmalıdır. Yani ihbar süreleri kanunda belirtilen süreden daha az ya da daha fazla olamaz. Yani taraflar aralarında 2 haftalık süreden bağımsız olarak bir ihbar süresi belirlediyse, bu süre kanun hükmünde geçersizdir. Fakat taraflar ortak olarak söz konusu ihbar süresini uzatmak isterse, aralarında bir sözleşme ya da toplu iş sözleşmesi yapabilir. Böyle durumlarda ihbar süresinin uzatılması mümkün hale gelebilir.
Eğer söz konusu ihbar sürelerine uyulmazsa, kıdem durumu göz önünde bulundurularak ihbar süresi hesaplama işlemi yapılır ve hesaplanmış olan tazminat karşı tarafa ödenir. Eğer iş sözleşmesi karşılıklı olarak feshedildi ve ayrıca ihbar tazminatı da ödendiyse, bu feshin geçerli olup olmadığına yönelik bir dava açılabilir. Yani söz konusu fesih açılan dava ile geçerliliğini yitirebilir ve hemen ardından bir işe iade davası açılabilir.
İhbar Tazminatı Hesaplama Şartları
İş Kanunu’nun 17. maddesinde çalışanın işten ayrılmasını gerektirecek bir durum oluşması halinde, işveren tarafından iş akdinin sonlanacağına yönelik bildirimin kanunda belirtilen süreden önce yapılması gerekir. Aksi halde işçi ihbar tazminatı almaya hak kazanır. Fakat bir tarafın ihbar tazminatı alabilmesi için tek koşul bu değildir. İhbar tazminatı ile ilgili diğer koşullar şu şekilde belirtilmiştir:
- Sözleşmenin süresi belirsiz olmalıdır,
- Eğer yapılan sözleşmenin süresi belliyse, sözleşmenin sonlandırılması için bildirimde bulunmak gerekmez; sözleşmenin süresinin belirsiz olması durumunda fesih nedeninin kesin bir nedene bağlanmış olması gerekir,
- Eğer sözleşmeyi fesheden tarafın haklı bir nedeni varsa, haksız olan taraf ihbar tazminatı alamaz; haklı nedenler ise İş Kanunu 24. maddede belirtilmiştir,
- İş Kanunu 25. maddede yazılı hallerin meydana gelmesi durumunda işverenler iş sözleşmesini bildirim yapmaksızın feshedebilir,
- İş sözleşmesi çalışanın kıdemine göre belirlenmiş olan sürelere uyulmaksızın feshedilirse, ihbar tazminatı hakkı doğar,
- Fesih bildiriminin usule aykırı şekilde gerçekleştirilmesi durumunda ihbar tazminatı hakkı doğar.
Yapılacak olan fesih bildiriminde fesih nedenleri açık ve net bir şekilde açıklanmış olmalıdır. İhbar tazminatı için bildirimde bulunma ve ihbar tazminatı hesaplama işlemleri işçiler ve işverenler tarafından kafa karıştırıcı olabileceğinden bu sürecin bir mali müşavir eşliğinde gerçekleştirilmesi gerekir. Eğer siz de ihbar tazminatı hesaplama sürecini bir mali müşavir eşliğinde gerçekleştirmek isterseniz, hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz.
İlgili İçerik:
İşkur Teşvikleri Nelerdir? İşkur Teşvik Şartları 2025
Kıdem Tazminatı Hesaplama 2025 | Kıdem Tazminatı Şartları
e-Bordro Nedir? e-Bordro Sorgulama İşlemleri
Özlük Dosyası Nedir? Kimler Personel Özlük Dosyası Kullanır?
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Eğer işveren belirlenmiş olan ihbar sürelerine uyulmazsa, ihbar süresi hesaplama işlemi yapılır ve ortaya çıkan rakam tutarında ihbar tazminatı çalışana ödenir. İhbar sürelerine uyulmadığı zaman ödenmesi gereken ücretler şu şekildedir:
- 6 aydan az süreyle çalışanlar için 2 haftalık ücret,
- 6 ay ila 1,5 yıl arasında çalışanlar için 4 haftalık ücret,
- 1,5 yıl ila 3 yıl arasında çalışanlar için 6 haftalık ücret,
- 3 yıldan fazla süreyle çalışanlar için 8 haftalık ücret.
İhbar tazminatı net değil, brüt ücret üzerinden hesaplanır. Ayrıca brüt ücret ile birlikte iş karşılığı olmayan fakat sürekliliği bulunan ödemeler de ihbar tazminatına dahil edilir. Ek olarak ihbar tazminatı hesaplama işlemi sırasında çalışanın kıdemine göre bildirim süresinin her haftasının 7 gün olarak hesaplanması ve çalışanın toplamn çalıştığı gün sayısı ile son günlük ücretinin çarpılması gerekir. Bu şekilde yapılan ihbar tazminatı hesaplama işlemi sonucunda elde edilen ücret, brüt ihbar tazminatı ücretini verir. Net ihbar tazminatının bulunabilmesi için ise elde edilen brüt rakamdan yıllık kümülatif gelir vergisi matrahının, brüt tutar üzerinden damga vergisi kesintisinin ve tevkifat oranı üzerinden de gelir vergisi kesintisinin yapılmış olması gerekir.
Fesih Bildirimi İçin Bir Mali Müşavire Danışın!
Hem işçiler tarafından hem de işverenler tarafından ihbar tazminatı hesaplama süreci karmaşık olabilir. Ayrıca bildirimin yapılması sürecinde evrakların eksiksiz olarak bir araya getirilmesi ve fesih nedenlerinin kesin bir şekilde bildirilmiş olması gerekir. Bu sürecin bir mali müşavir eşliğinde ilerlemesi hem sürecin sorunsuz bir şekilde tamamlanmasına hem de sizin zamandan ve emekten tasarruf etmenize yardımcı olur. Bu nedenle eğer siz de ihbar tazminatı hesaplama ve bildirim süreçlerini bir mali müşavir eşliğinde yönetmek isterseniz, hemen şimdi bizimle iletişime geçebilirsiniz.
UYARI: Bu yazıda yer alan bilgiler sadece genel bilgilendirme amaçlıdır ve profesyonel olarak herhangi bir hizmet ya da tavsiye sunmayı amaçlamamaktadır. Şirketiniz için ve bireysel olarak karar almadan önce mutlaka profesyonel bir uzmana danışın. SMMM Burak Bayraktar bu yazıda yer alan bilgilerin kullanılması sonucunda oluşacak zararlardan sorumlu değildir. Bu İnternet Sitesi içeriğinde yer alan makale ve yazılar Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Burak Bayraktar’a ait olup kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
Güncel Bilgiler
- Vergi Optimizasyonu: Şirketiniz İçin En İyi Stratejiler
- E-Fatura ve E-Defter Uygulamasına Geçiş Süreci ve Cezai Yaptırımlar
- Sermaye Artırımı Nedir? Sermaye Artırımı Nasıl Yapılır?
- Luca Kısayol Tuşları | Luca Kısayolları
- E-Ticarette Vergilendirme ve Sanal Pazar Yerleri İçin Rehber
- Dijital Vergi Dairesi Nedir? Dijital Vergi Dairesi Nasıl Çalışır?
- Enflasyon Muhasebesi Nedir? Nasıl Uygulanır? 2025
- Konsinye İhracat ve Mikro İhracat Arasındaki Farklar!
- Varlık Barışı Nedir? Varlık Barışından Faydalanmak İçin Gerekenler
- Gayrimenkul Sektörü İçin e-Fatura Mükellefiyeti Zorunlu Mu?
- Sanal Ofis Hangi Sektörler Tarafından Tercih Edilir? Avantajları Ne?
- Tediye Makbuzu Nedir? Tediye Makbuzu Düzenlemek Zorunlu Mu?
- Damga Vergisi Oranları 2025 | Damga Vergisine Tabi Kağıtlar
- Tahsilat Makbuzu Nedir? Tahsilat Makbuzu Zorunlu mu?
- e-Belge Nedir? e-Belge Kullanması Gereken Mükellefler
- KDV Hesaplama Nasıl Yapılır? KDV ve KDV 2 Arasındaki Farklar
- Gelir Vergisi Hesaplama Nasıl Yapılır? Gelir Vergisi Nedir?
- Kurumlar Vergisi Hesaplama Nasıl Yapılır? Kurumlar Vergisi Nedir?
- Konaklama Vergisi Nedir? Kimler Konaklama Vergisi Ödeyecek?
- ÖKC Nedir? Kimler Yeni Nesil ÖKC Kullanmak Zorunda?
- Kira Stopajı Nedir? Kira Stopajı Nasıl Hesaplanır?
- Basit Usul Şartları Nelerdir? Kimler Basit Usulde Mükellef Olabilir?
- Yatırım Teşvik Belgesi Nedir? Kimler Alabilir? Ne İşe Yarar?
- Ticaret Sicil Gazetesi Nedir? Nasıl Sorgulanır?
- Sanayi Sicil Belgesi Nedir? Ne İşe Yarar? | SMMM Burak Bayraktar
- Kapasite Raporu Nedir? Kapasite Raporu Örneği
- UETS Nedir, Ne İşe Yarar? UETS Hakkında Bilinmesi Gerekenler
- Kıdem Tazminatı Hesaplama 2025 | Kıdem Tazminatı Şartları
- İhbar Tazminatı Hesaplama 2025 | İhbar Tazminatı Şartları
- e-Bordro Nedir? e-Bordro Sorgulama İşlemleri
- BağKur Ödeme İşlemi Nasıl Yapılır? BağKur Primi Nedir?
- Leasing Nedir? Finansal Kiralama Nasıl Yapılır?
- Navlun Faturası Nedir? Nasıl Hesaplanır? Navlun Faturası Örneği
- İhracatçılara Yeşil Pasaport Nasıl Verilir? Gerekli Belgeler Nelerdir?
- Yerli Malı Belgesi Nedir? Yerli Malı Belgesi Nasıl Alınır?
- Özel Entegratör Nedir? Kimler Özel Entegratör Kullanabilir?
- Proforma Fatura Nedir, Nasıl Düzenlenir? Proforma Fatura Örneği
- Transit Ticaret Nedir? | KDV Beyannamesine Tabi Midir?
- Özlük Dosyası Nedir? Kimler Personel Özlük Dosyası Kullanır?
- E-imza ve Mali Mühür Nedir? Hangi Mükellefler Kullanabilir?
- İhraç Kayıtlı Fatura Nedir? Kimler İhraç Kayıtlı Satış Yapabilir?
- Vergi Numarası Sorgulama ve Doğrulama Nasıl Yapılır?
- Beyanname Nedir? | Şirketlerde Beyanname Türleri Nelerdir?
- Gider Pusulası Nedir? Gider Pusulası Stopaj Oranları
- Müteahhitlik Belgesi Nasıl Alınır? | Müteahhitlik Belgesi Başvuruları
- Cari Hesap Nedir? Cari Hesap Takibi Nasıl Yapılır?
- KEP Adresi Nedir? Kimler KEP Adresi Kullanmak Zorunda?
- E-irsaliye Nedir? E-irsaliye Zorunluluğu Olan Mükellefler
- İnteraktif Vergi Dairesi Nedir? | İVD Kullanım Amacı
- Nace Kodu Nedir, Ne İşe Yarar? | Nace Kodlarının Listesi
- İmza Sirküsü Nedir? İmza Sirküleri Nasıl Alınır?
- İşletme Defteri Nedir? Kimler İşletme Defteri Tutabilir?
- Serbest Meslek Nedir? Serbest Meslek Makbuzu Hesaplama
- Defter Beyan Sistemi Nedir? Defter Beyan Başvuru İşlemleri
- Devlet Memurları Şirket Kurabilir mi? | Sigortalı Çalışırken Şirket Kurmak
- Freelance Vergi Süreci | Freelancer Şirket Kurmak Zorunda Mı?
- Pasif Gelir Nedir? | Pasif Gelir Kaynakları Nelerdir?
- Marka Tescili Nasıl Yapılır ve Marka Sorgulama İşlemleri
- Esnaf Kurye Nedir? | Moto Kuryeler Şahıs Şirketi Kurabilir Mi?
- Defter Hadleri 2025 | Defter Tutma ve Sınıf Değiştirme Hadleri
- Huzur Hakkı Nedir, Kimlere Verilir, Nasıl Hesaplanır?
- Taşeron Nedir? Taşeron İşçilerin Sahip Oldukları Haklar Neler?
- Asgari Ücret 2025 | Asgari Ücret Ne Kadar? | Asgari Ücret
- Verbis Nedir? | Verbis Kayıt Zorunluluğu Olan Mükellefler
- Etbis Nedir? Etbis’e Kayıt Zorunluluğu Getirilen Mükellefler
- Defter Tasdik Ücretleri 2025 | Defter Tasdikiyle İlgili Merak Edilenler
- E Spor Nedir? E Sporcuların Vergilendirilmesi 2025
- Amazon FBA Nedir? Amazon FBA Satışlarının Vergilendirilmesi
- Kdv İadesi Nedir ? Hangi Durumlarda KDV İadesi Alınabilir?
- e-Fatura Nasıl Düzenlenir? e-Faturaya Kimler Geçmeli?
- e-Arşiv Fatura Nasıl Düzenlenir? e-Arşiv Fatura Nedir?
- Dropshipping Nedir? Dropshipping Vergilendirme Süreci
- Mikro İhracat ve Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi Nedir?
- E-Ticaret ve İnternet Üzerinden Yapılan Satışların Vergilendirilmesi
- Google AdSense Gelirlerinin Vergilendirilmesi, İnternet Fenomenleri
- Kripto Paraların Vergilendirilmesi | Kripto Para Nedir?